اگزما یک بیماری پوستی بسیار شایع است که باعث خارش، قرمزی، خشکی و تحریک پوست می شود. نام دیگر بیماری درماتیت آتوپیک نیز می‌باشد. معمولا در دوران نوزادی یا اوایل کودکی شروع می‌شود و می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد. با این حال، اگزما می‌تواند در افراد در هر سنی رخ دهد. این بیماری چند نوع مختلف دارد. نوع این بیماری می‌تواند تعیین کند که چه نوع بثوراتی و در کجای بدن شما ایجاد شود.
علائم اگزما
علائم اگزما بسته به سن فرد و شدت بیماری ممکن است متفاوت باشد. افراد مبتلا به این عارضه اغلب دوره‌هایی را تجربه می‌کنند که علائمشان بدتر می‌شود، به دنبال آن دوره‌هایی از زمان علائمشان بهبود می‌یابد یا از بین می‌رود. علائم عمومی اگزما عبارتند از :
- پوست خشک و پوسته پوسته شده
- برافروختگی پوست
- خارش
- زخم های باز، پوسته دار
افراد مبتلا به اگزما شدید ممکن است برای تسکین علائم خود نیاز به درمان شدیدتری داشته باشند. مالش و خاراندن مداوم نیز می تواند منجر به عفونت های پوستی شود.
علائم بیماری اگزما در کودکان
علائم اگزما در کودکان هم گاهی با یکدیگر متفاوت است؛ با این حال در حالت کلی نشانه‌های مشابهی در آنها بروز خواهد کرد. کودکان از ۲ ماهگی در معرض ابتلا به اگزما هستند؛ این نوع از اگزما ممکن است تا ۵ سالگی هم ادامه داشته باشد. علائم اگزما در کودکان از قرار زیر هستند:
- قرمزی پوست،
- خشکی،
- خارش،
- التهاب،
- ایجاد یک برآمدگی در قسمت چانه و یا پیشانی کودک.
هرچه کودک بزرگ‌تر می‌شود؛ شدت بیماری در او بیشتر خواهد شد. زمانی که اگزما به اوج شدت خود برسد؛ پوست به‌شدت خشک می‌شود و با خارش شدیدی همراه است. هرچه مدت بیماری طولانی‌تر باشد؛ عوارض بیماری هم شدیدتر و غیرقابل‌تحمل‌تر می‌شود. اگزما پوستی در کودکان ممکن است حتی پس از درمان کامل، بعد از مدتی دوباره عود کند و مشکلات جدیدی را به وجود بیاورد.
انواع اگزما
اگزما به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شود. در حال حاضر انواع اگزما که در علم پزشکی شناخته شده‌اند؛ از قرار زیر هستند:
درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک باعث خشکی و خارش پوست می شود که اغلب با بثورات قرمز ظاهر می شود. این شایع ترین نوع اگزما است.
درماتیت تماسی
درماتیت تماسی به دلیل قرار گرفتن در معرض چیزی که پوست را تحریک می کند یا باعث واکنش آلرژیک می شود، به وجود می‌آید.
درماتیت دیسیدروتیک
درماتیت دیسیدروتیک انگشتان، کف دست ها و کف پا را درگیر می کند. باعث ایجاد لکه های خارش دار و پوسته پوسته پوست می شود که پوسته پوسته شده یا قرمز، ترک خورده و دردناک می شوند. این عارضه در زنان شایع تر است.
درماتیت نومولار
درماتیت نومولار به صورت لکه های پوسته پوسته گرد، قرمز و بسیار خارش دار ظاهر می شود. این بیماری بیشتر در قسمت پایین ساق پا دیده می شود و معمولا به دلیل شکستگی پوست و سابقه پوست بسیار خشک ایجاد می شود.
درماتیت استازی
درماتیت استازی معمولاً در قسمت تحتانی ساق پا دیده می شود و به دلیل جریان خون ضعیف ایجاد می شود.
علت ابتلا به اگزما
محققان علت قطعی اگزما را نمی دانند، اما بسیاری از متخصصان سلامت معتقدند که به علت ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می شود. اگر والدین به اگزما یا بیماری آتوپیک دیگری مبتلا باشند، احتمال ابتلای کودکان به این بیماری بیشتر است. برخی از عوامل محیطی نیز ممکن است باعث ایجاد اگزما شوند. این عوامل محیطی عبارتند از :
صابون‌ها، شوینده‌ها، شامپوها، ضدعفونی کننده‌ها، آب میوه‌های تازه، گوشت و سبزیجات.
گرد و غبار، حیوانات خانگی، گرده ها و کپک ها همگی می‌توانند منجر به این بیماری پوستی شوند..
میکروب ها: این میکروب‌ها شامل باکتری‌هایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس، ویروس‌ها و برخی قارچ‌ها می‌شوند.
هوای بسیار گرم و بسیار سرد، رطوبت زیاد و کم و تعریق ناشی از ورزش می‌تواند باعث بروز اگزما شود.
برخی غذاها: محصولات لبنی، تخم مرغ، آجیل و دانه ها، محصولات سویا و گندم می توانند باعث تشدید اگزما شوند.
استرس: این یک علت مستقیم اگزما نیست، اما می‌تواند علائم را بدتر کند.
هورمون‌ها: زنان ممکن است علائم اگزما را در هنگام تغییر سطح هورمون‌هایشان، مانند دوران بارداری و در نقاط خاصی از چرخه قاعدگی، تجربه کنند.
راهکارهای درمان اگزما
در حال حاضر هیچ درمانی برای اگزما وجود ندارد. هدف از درمان این بیماری، بهبود پوست آسیب دیده و جلوگیری از تشدید علائم است. پزشکان بر اساس سن، علائم و وضعیت فعلی سلامتی یک برنامه درمانی پیشنهاد می‌کنند. برای برخی افراد، این بیماری به مرور زمان از بین می رود اما برای برخی دیگر، این یک وضعیت مادام العمر است.
درمان خانگی اگزما
- حمام کردن
- استفاده از مرطوب کننده در عرض 3 دقیقه پس از حمام کردن برای حفظ رطوبت
- پوشیدن لباس‌های نخی و نرم
- اجتناب از الیاف خشن و خش دار و لباس های تنگ
- استفاده از دستگاه مرطوب کننده در هوای خشک یا سرد
- هنگام شستشو از یک صابون ملایم یا پاک کننده غیر صابونی استفاده کنید
- به جای خشک کردن پوست پس از حمام کردن یا دوش گرفتن، با هوا خشک کنید یا به آرامی پوست را با حوله خشک کنید.
- در صورت امکان، از تغییرات سریع دما و فعالیت‌هایی که باعث تعریق می‌شود اجتناب کنید
- کوتاه نگه داشتن ناخن برای جلوگیری از خراشیدگی و شکستن پوست
- افراد همچنین می توانند داروهای طبیعی مختلفی از جمله آلوئه ورا، روغن نارگیل و سرکه سیب را نیز امتحان کنند.
داروها
پزشکان می توانند چندین دارو را برای درمان علائم این بیماری تجویز کنند، از جمله:
کرم ها و پمادهای کورتیکواستروئیدی موضعی: اینها داروهای ضد التهابی هستند و باید علائم اصلی اگزما مانند التهاب و خارش را تسکین دهند. افراد می توانند آنها را مستقیما روی پوست بمالند. برخی از افراد ممکن است از داروهای قوی استفاده کنند.
داروهای خوراکی: اگر درمان‌های موضعی مؤثر نباشد، پزشک ممکن است داروهای خوراکی مانند کورتیکواستروئیدهای سیستمیک یا سرکوب‌کننده‌های ایمنی را تجویز کند. این قرص ها به صورت تزریقی یا خوراکی در دسترس هستند. افراد فقط باید برای مدت کوتاهی از آنها استفاده کنند. همچنین، توجه به این نکته مهم است که اگر فرد از قبل داروی دیگری برای این بیماری مصرف نکرده باشد، علائم ممکن است با قطع این داروها بدتر شود.
آنتی بیوتیک‌ها: اگر اگزما در کنار عفونت باکتریایی پوست رخ دهد، پزشکان آنتی بیوتیک تجویز می‌کنند.
آنتی هیستامین‌ها: اینها می توانند خطر خاراندن در شب را کاهش دهند، زیرا باعث خواب آلودگی می‌شوند.
مهارکننده‌های موضعی کلسینئورین: این دارو فعالیت‌های سیستم ایمنی را سرکوب می‌کند. این التهاب را کاهش می‌دهد و به جلوگیری از عود کمک می‌کند.
مرطوب کننده های ترمیم کننده: از دست دادن آب پوست را کاهش می‌دهند و به ترمیم پوست می‌پردازند.
فتوتراپی: این روش شامل قرار گرفتن در معرض امواج UVA یا UVB است که می‌تواند درماتیت متوسط را درمان کند. پزشک در طول درمان پوست را به دقت تحت نظر خواهد داشت.
داروهای بیولوژیک تزریقی: این داروها پروتئین های موجود در سیستم ایمنی را مسدود می‌کنند تا پاسخ سیستم ایمنی را محدود کنند.
